Onderhoud volgens plan

Het uitvoeren van inspecties en onderhoud en het herstellen van schade aan de waterkeringen behoort tot het reguliere beheer. In 2017 is een meerjarenonderhoudsplan voor waterkeringen vastgesteld, waar we in 2018 mee aan de slag gaan. In dit plan is het grootschalige planmatige onderhoud zoals maaien, vervangen van bekleding en bijstorten van stortsteen beschreven en geraamd. Het plan wordt jaarlijks geactualiseerd. We gaan in 2018 stortsteen bijstorten bij de Ketelmeerdijk en de Westermeerdijk en basaltsteen herzetten bij de IJsselmeerdijk en de Westermeerdijk.

Waterschap werkt aan zorgplicht

Waterschap Zuiderzeeland beheert 199 kilometer primaire waterkeringen. Het waterschap is continu 'in control' op waterveiligheid. Het Rijk is hiervoor toezichthouder en heeft het nieuwe 'kader zorgplicht primaire waterkeringen' opgesteld. Het waterschap is beoordeeld op basis van dit nieuwe kader. We hebben al een groot aantal procesverbeteringen doorgevoerd.

We voeren interne audits uit op het beheer van de keringen. De eerste interne audit wordt begin 2018 afgerond. In 2018 wordt ook de eerste 0-meting uitgevoerd door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) op basis van het gezamenlijk opgestelde kader en de basiseisen. Ook stelt het college in 2018 het inspectieplan waterkeringen vast.

Fiets- en inspectiepad op de Zwartemeerdijk

Samen met de gemeente Noordoostpolder en de provincie Flevoland zijn de mogelijkheden verkend voor een fiets- en inspectiepad op de Zwartemeerdijk. In september 2017 heeft de Algemene Vergadering besloten tot aanleg van dit fiets- en inspectiepad. De veiligheid en de werkomstandigheden van de dijkopzichters worden verbeterd en onze dijk wordt toegankelijker voor inwoners. Voor de realisatie wordt een overeenkomst opgesteld met de gemeente en de provincie. Het fiets- en inspectiepad wordt medio 2018 aangelegd.

Evaluatie beleid primaire waterkeringen

Het beleid waterkeringen en medegebruik stamt uit de periode 2008 tot en met 2011. Het betreft beleid voor bouwen, windmolens, kabels en leidingen, beplantingen en medegebruik van de primaire waterkeringen. Inmiddels heeft het waterschap de nodige ervaring opgedaan met dit beleid en wil het in 2018 onderzoeken of de beoogde doelen worden gehaald en of het beleid nog voldoet, actueel en toepasbaar is. Het waterschap betrekt bij de evaluatie ook zijn omgevingspartners en de uitkomsten van het onderzoek naar windmolens op keringen.

Waterveiligheid in kaart

Het waterschap heeft een waterveiligheidsagenda waarin de belangrijkste werkzaamheden visueel zijn weergegeven voor de jaren t/m 2022 voor het programma Waterveiligheid. De waterveiligheidsagenda geeft aan het bestuur, de organisatie en de inwoners en bedrijven een goed inzicht in wat het waterschap doet om de waterveiligheid nu en op lange termijn te borgen.

Een van de belangrijkste onderwerpen binnen de waterveiligheidsagenda is de implementatie van de (nieuwe) overstromingsnormen. We steken hier veel tijd en energie in om stappen te zetten. Zo is een plan van aanpak opgesteld voor het beoordelen van primaire keringen. Daarmee bepalen we hoe onze keringen presteren door de bril van de nieuwe normen. In 2018 beoordelen we 26 kilometer waterkering. Dit betreft dijktraject 8_1 (Gooimeerdijk, Eemmeerdijk en Nijkerkerdijk). Ook wordt begin 2018 de beoordeling van de IJsselmeerdijk (dijktraject 8_3) afgerond (zie ook de paragraaf Projecten).

We benutten kansen bij het uitwerken van onze waterveiligheidsopgave

Bij het uitwerken van onze waterveiligheidsopgave houden we rekening met ruimtelijke ontwikkelingen en initiatieven rond de waterkeringen om waar mogelijk maatschappelijke meerwaarde te creëren. In dit kader onderzoeken we een koppeling tussen de waterveiligheidsopgave en de ruimtelijke ontwikkelingen Maritieme Servicehaven Noordelijk Flevoland (MSNF) en Almere Poort. Deze beide projecten zijn aangemeld voor het voorlopige Hoogwaterbeschermingsprogramma 2019-2024. Als blijkt dat de koppeling tussen het ruimtelijk initiatief en de waterveiligheidsopgave meerwaarde oplevert, wordt dit voorgelegd in een bestuursvoorstel.

Met de nieuwe normering vervalt de primaire status voor de waterkeringen tussen de Kadoelerkeersluis en Blokzijl. Tot 1 januari 2019 geldt een overgangstermijn voor deze keringen. De provincies Flevoland en Overijssel zijn bevoegd om de kering aan te wijzen als regionale kering en besluiten hierover in 2018. Als de waterkerende kunstwerken niet voldoen aan de nieuwe normen, worden de aanpassingen eenmalig betaald vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).

De provincie Friesland heeft een binnendijkse kade in Lemmer-Zuid aangewezen als regionale kering. In 2027 moet deze voldoen aan de gestelde norm. In 2018 wordt de beoordeling van de kering in Lemmer-Zuid afgerond en wordt duidelijk welke vervolgstappen nodig zijn.

Gemeente Zeewolde ontwikkelt het Havenkwartier. De primaire kering wordt omgelegd, waarmee een nieuw buitendijks gebied ontstaat. Het buitendijks gebied wordt beschermd door een regionale kering. Door middel van een schutsluis in de primaire kering wordt een extra vaarverbinding aangelegd tussen de polder en het randmeer. In 2018 vindt uitvoering plaats. Het waterschap is hierbij betrokken als vergunningverlener en toekomstig beheerder van de omgelegde primaire kering.

Buitendijkse gebieden in 2018 op orde

In Flevoland zijn vierentwintig buitendijkse gebieden. Deze zijn door de provincie Flevoland aangewezen en genormeerd. Voor tien gebieden zorgt Waterschap Zuiderzeeland dat deze op orde zijn. Acht van de tien gebieden zijn reeds op orde. De Haven Zeewolde, één van de twee gebieden die nog niet voldoen aan de norm, is deels verbeterd. Voor het resterende deel vindt de realisatie in 2018 plaats. De beoordeling van het gebied 'de Eemhof', het andere gebied, wordt in het najaar van 2017 vastgesteld. In 2018 is de eerste toetsronde, inclusief verbeteropgave, voor de tien buitendijkse regionale keringen afgerond.

Voor tien gebieden wordt de tweede toetsronde begin 2018 uitgevoerd. Daarnaast worden in 2018 het waterschapsbeleid en de beleidsregels voor de regionale buitendijkse keringen geëvalueerd, waarbij de praktijkervaringen worden betrokken.

Provincie Flevoland heeft in 2017 het nieuwe beleidskader voor buitendijkse waterveiligheid vastgesteld. De provincie heeft de intentie uitgesproken om voor veertien bestaande buitendijkse gebieden de aanwijzing van de regionale keringen te schrappen uit de Verordening voor de fysieke leefomgeving. In deze gebieden is er geen sprake van een provinciaal belang omdat er geen grootschalige, vitale en/of kwetsbare functies aanwezig zijn.

Startschot onderzoek IJsselmeerdijk

Begin 2018 wordt de beoordeling van de IJsselmeerdijk (dijktraject 8_3) afgerond. Het waterschap heeft de ambitie om zo snel mogelijk na de beoordeling aan de slag te gaan met de versterking, omdat de versterkingsopgave hier het meest urgent is. In 2018 start het waterschap daarom zo snel mogelijk met de voorverkenning voor de IJsselmeerdijk. Dit past bij het slim programmeren van de totale versterkingsopgave. In de voorverkenning worden onder andere de technische mogelijkheden verkend, de ontwikkelingen in de omgeving in beeld gebracht en ramingen en planningen opgesteld. In deze fase wordt de scope vertaald naar concrete project(en). De voorverkenningsfase loopt door naar 2019.

Plannen Drontermeerdijk verder uitgewerkt

De Drontermeerdijk is onderdeel van het project IJsseldelta-Zuid fase 2 en bevindt zich in het effectgebied van de bypass bij Kampen. Met de versterking van de Drontermeerdijk wordt de waterveiligheid van Flevoland bij inzet van de bypass en verwijdering van de Roggebotsluis geborgd. Het Rijk heeft op verzoek van de regio besloten tot versnelde uitvoering van de versterking van de Drontermeerdijk met daarop de N306. Waterschap Zuiderzeeland is hiervoor de uitvoerende partij. De kosten worden door het Rijk betaald. De planuitwerkingsfase loopt door tot medio 2019. Het voorontwerp is opgesteld, het jaar 2018 staat in het teken van onderzoek naar de oplossing bij de spoortunnel, het opstellen van contractdocumenten, de kwaliteitstoetsen vanuit het ministerie en de vergunningen- en planprocedures.

Een derde leven voor de Knardijk

Na aanleg in de jaren ’50 van de vorige eeuw heeft de Knardijk tien jaar water gekeerd. Toen Zuidelijk Flevoland in de jaren ’60 droogviel, werd de dijk een compartimenteringskering. Met het vervallen van de status van regionale kering dient een derde levensfase zich aan voor de Knardijk. In 2018 organiseert het waterschap samen met de provincie een maatschappelijk proces om in gesprek te gaan over de nieuwe mogelijkheden die het vervallen van de regionale status met zich meebrengt. In 2017 heeft het waterschap de kaders voor dit proces vastgesteld.

Status kades bepalen

In het beheergebied van Waterschap Zuiderzeeland liggen verschillende kades die soms belangrijk zijn in het voorkomen van wateroverlast. In de huidige situatie zijn de instandhouding en het beheer van de kades echter niet geborgd. In 2018 wordt een voorstel voorgelegd over de toekomstige status van de kades. De aanwijzing van kades als overige keringen is een bevoegdheid van de Algemene Vergadering.